Τα παρακάτω αναπτυξιακά «σταθμά» είναι γενικευμένα για το μέσο πληθυσμό των παιδιών. Σε καμία περίπτωση δεν μπορούν από μόνα τους να αποτελέσουν κριτήριο αξιολόγησης.
Ηλικία 0-6 μηνών
- Τρομάζει με ήχους, αναγνωρίζει ήχους, εντοπίζει τον ήχο γυρνώντας το κεφάλι, επαναλαμβάνει τους ίδιους ήχους, συχνά βγάζει ευχάριστους ήχους.
- Χρησιμοποιεί διαφορετικό κλάμα για να εκφράσει διαφορετικές ανάγκες και χαμογελάει όταν του μιλάνε.
- Χρησιμοποιεί τα φωνήματα /b/, /p/ και /m/ όταν ψελλίζει και «παίζει» με το ύψος και ένταση της φωνής του.
Ηλικία 7-12 μηνών
- Καταλαβαίνει το ναι και το όχι, ανταποκρίνεται στο όνομά του και αναγνωρίζει λέξεις που σχετίζονται με καθημερινές πράξεις ή συνηθισμένα αντικείμενα (π.χ. φαγητό, βόλτα, γάλα).
- Ακούει και μιμείται περισσότερους ήχους και χρησιμοποιεί μεγάλη ποικιλία ήχων όταν ψελλίζει.
- Παράγει μία ή περισσότερες λέξεις (12 μηνών) και κατανοεί απλές εντολές.
Ηλικία 13-18 μηνών
- Ο «τονισμός» της φωνής μοιάζει με του ενήλικα, χρησιμοποιεί ηχολαλία και έχει δικό του τρόπο ομιλίας (νεολογισμοί).Συνδυάζει χειρονομίες και λόγο.
- Παραλείπει μερικά αρχικά σύμφωνα, σχεδόν όλα τα τελικά σύμφωνα και η ομιλία είναι «απλοποιημένη».
- Ακολουθεί απλές εντολές και αναγνωρίζει 1 - 3 μέρη του σώματος.
- Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο από 1 έως 20 ή περισσότερες λέξεις(κυρίως ουσιαστικά).
Ηλικία 19-24 μηνών
- Χρησιμοποιεί λέξεις πιο συχνά από ασυνάρτητη ομιλία (νεολογισμούς).
- Είναι 25-50% κατανοητό στους μη-οικείους.
- Αρχίζει να συνδυάζει ουσιαστικά, ρήματα και αντωνυμίες (φράσεις με 2 λέξεις).
- Χρησιμοποιεί κατάλληλο χρωματισμό στη φωνή για τις ερωτήσεις.
- Απαντά στην ερώτηση "τι είναι αυτό;" και ονομάζει επακριβώς μερικά οικεία αντικείμενα
- Διασκεδάζει ακούγοντας ιστορίες και γνωρίζει 5 μέρη του σώματος..
- Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50 με 100 ή και περισσότερες λέξεις.
- Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 300 ή περισσότερων λέξεων.
Ηλικία 2-3 ετών
- Ο λόγος του παιδιού είναι κατανοητός 50-75%.
- Ζητάει αντικείμενα με το όνομά τους, ακολουθεί απλές εντολές και απαντά στις απλές ερωτήσεις. Εκφράζει την ανάγκη για τουαλέτα.
- Δείχνει τις εικόνες σε βιβλίο ονομάζοντάς τις απολαμβάνει να ακούει μικρές ιστορίες, τραγούδια και ρυθμούς και αναγνωρίζει διάφορα μέρη του σώματος.
- Κάνει ερωτήσεις με 1 ή 2 λέξεις.
- Χρησιμοποιεί φράσεις 3-4 λέξεων, με Υποκείμενο-Ρήμα-Αντικείμενο
- Χρησιμοποιεί μερικές προθέσεις ,άρθρα, ρήματα στον ενεστώτα, ομαλό πληθυντικό και ανώμαλους τύπους στον αόριστο.
- Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 500 ως 900 ή περισσότερων λέξεων.
- Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50 ως 250 ή περισσότερων λέξεων (ραγδαία ανάπτυξη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου).
Ηλικία 3-4 ετών
- Καταλαβαίνει διαφορές στις έννοιες(σταματάω-ξεκινάω, μέσα-πάνω, μικρό-μεγάλο)
- Ακολουθεί πιο σύνθετες εντολές και χειρίζεται επιδέξια τους ενήλικες.
- Ρωτάει και απαντάει σε απλές ερωτήσεις(ποιος, τι, πού, γιατί)
- Χρησιμοποιεί 4 με 5 λέξεις στις προτάσεις και έχει αίσθηση του παρελθόντος και του μέλλοντος.
- Έχει ένα αντιληπτικό λεξιλόγιο 1200-2000 λέξεων.
- Έχει ένα εκφραστικό λεξιλόγιο 800-1500 λέξεων.
- Ο λόγος είναι 80% καταληπτός.
- Η γραμματική βελτιώνεται αν και κάποια λάθη επιμένουν.
- Κατάλληλη χρήση του "είμαι" και "είναι" στις προτάσεις.
- Βάζει 2 γεγονότα σε χρονολογική σειρά.
- Συμμετέχει σε συζητήσεις.
- Συνεπής χρήση ομαλού πληθυντικού, κτητικών αντωνυμιών και ρημάτων αορίστου.